Derrida, anlamın nihai ve dil sisteminde sabitlenişinden çok, açık ve kapanımsız olduğunu ileri sürmekte ve anlamın bağlamla bir ilişkisi olduğunu belirtmektedir. Bu bakımdan, birey bulunduğu bağlam içerisinde birden fazla anlam üretebilecek olup, bu anlamların da her bireyde farklı şekilde tezahür edebileceğini varsayarsak; anlamın bağlamla ilişkisi olduğu kadar bireylerle de ilişkisi olduğunu söyleyebilir miyiz? Peki, bireyin bulunduğu konumdaki anlamlandırış biçiminde, duyuların ve duyguların da etkisinin olduğunu düşünürsek; bir şeyin anlamını yeniden üretirken, anlamı sinestezik bir yapıya benzetebilir miyiz?

Notalarda Gizlenen Anılar

Güz döneminde aldığım Kültür Kuramları dersinin okumaları ile böyle bir sorgulamada bulunmak istedim. Bazen bir şarkı beni geçmişte yaşadığım bir zamana, bir olaya, bir kişiye veya duyguya doğru bir yolculuğa çıkarıyor. Şarkıyı dinlerken o anı, o hissi tekrar yaşıyormuş gibi hissediyorum ve şarkıyı öyle anlamlandırmaya başlıyorum. Daha sonra, o şarkıyı her duyuşumda bana tekrar o anlamlandırış biçimimi hatırlatıyor. Kabaca ‘’Bu şarkı beni o günlere geri götürdü.’’ şeklinde oluşan ifadeleri örnek gösterebilirim.

Sineztezikleştirilenlerden misiniz?

Bu bağlamda, dinlediğimiz müziği anlamlandırmaya çalışmanın “sinestezik” bir perspektifte gerçekleşebildiğini düşünüyorum. Bir duyuyu algıladığım an bendeki başka bir duyguyu harekete geçiriyor ve anlamlandırma işlemini bu şekilde oluşturabiliyorum. Sinesteziyi de kısaca açıklayacak olursam; “duyuların birleşik oluşu ve bir duyunun algılanıp başka bir duyuyla tetiklenmesi durumu” olarak özetleyebilirim. Örneğin; bireyin bir sayıyı bir renkle birlikte bağdaştırması veya daha absürt olarak bir müziğin veya bir akorun tadının olması gibi durumlar…

Anlamın Sinestezik İnşası

Bu bakımdan sinestezinin psikolojik temelde bir olgu olduğu aşikardır. Ancak ben anlamın, postmodern paradigmada bağlama bağlı olarak yeniden üretilmesinin ve bireydeki konumlanışının sinestezik bir yapıda da gerçekleşebildiğini düşünmekteyim. Yani bir şeyi anlamlandırırken bireyin duyuları da harekete geçmekte ve anlamı yeniden üretmektedir. Birey, anlamı çözümlemeye çalışırken onu başka bir şeyle beraber ilişkilendirmesi, anlamın sınırlılığının olmayışını ve bireye özgü bir şekilde kurulmasını da beraberinde getirebilmektedir.

Kaynakça

https://en.wikipedia.org/wiki/Synesthesia