Kızılcık Şerbeti, Show Tv’de 28 Ekim 2022’den beri yayınlanan dizidir. Son günlerde; sosyal medyada kesitlerinin paylaşılması, RTÜK cezası, söylemleri neticesinde popüler olmuştur. Oyuncu kadrosu; Barış Kılıç, Evrim Alasya, Settar Tanrıöğen, Sıla Türkoğlu, Sibel Taşçıoğlu, Doğukan Güngör, Müjde Uzman, Feyza Civelek, Emrah Altıntoprak, Aliye Uzunatağan

KONU

Seküler ve muhafazakâr dünya görüşüne sahip iki ailenin, çocukların evliliğinden dolayı birbirleri ile etkileşime girmeleri ile başlamaktadır. Her bölümde yaşanan olayları, karakterler kendi bakış açıları ile değerlendirmektedirler. Bu değerlendirmelerin sonucunda çoğu kez karşı karşıya gelmektedirler.

KARAKTERLER

İki farklı ailenin üyeleri kendi hikayeleri ile dizide var olmaktadırlar. Muhafazakâr olan Ünal ailesi, Türkiye’de sıklıkla görebileceğimiz ataerkil bir düzene sahiptir. Ünal ailesinin başında iş insanı Abdullah Ünal yer almaktadır. Çoğu zaman eşinin yönlendirmesiyle tutum ve davranışları sergilenmektedir. Akşam yemeğinde herkesi masada istemesi, tasvip etmediği olaylardan sonra kendine ait çalışma odasında sorguya çekmesi, insanların fikirlerini sormadan onlar hakkında karar alması ve bunları uygulaması dizide sıkça karşılaştığımız davranış demetlerindendir. Muhafazakâr ailenin üyelerinin gündelik hayatlarında belirleyici olan dindir. Çocuk odasına yapılan duvar kağıtlarından, evliliğe, yemek yemeden, ilişkilere kadar…

Pembe Ünal’ın davranışlarında belirleyici olan Abdullah Ünal’ın öfkelenmemesini sağlamaktır.. Her davranışının temel motivasyonu budur. İftira atmak, yalan söylemek, kalp kırmak, iki yüzlülük eylemlerinin ardından; insanlardan özür dilemekten ziyade Allah’a tövbe etmeyi tercih etmektedir. Gün içinde boş zamanlarını ibadet ederek, yemek yaparak geçirmektedir. Seküler ailenin üyelerinden Alev Arslan ve Kıvılcım Arslan ile sürekli karşı karşıya gelmektedir. Konuşmalarında çoğunlukla eril dili tercih etmektedir.

Ömer Ünal, aile şirketinde çalışmaktadır. Daha önce babasının emri üzerine vefat eden ikiz kardeşinin eşi ile evlenmek zorunda kalmıştır. Buna ‘levirat’ denmektedir. Kıvılcım ile aşk yaşamaktadır.

Nursema Ünal, evin ortanca çocuğudur. Amerika’da öğrenim görmüştür. Hat sanatıyla ilgilenmekte ve eserler ortaya koymaktadır. Katı, agresif tavırları, Umut’la yaşadığı aşktan sonra törpülenmeye başlamıştır.

Fatih Ünal, babasının yanında aile şirketinde çalışır. Doğa’nın kocasıdır. Ailesi ve Doğa arasında kalınca genelde ailesini seçer. Doğa’nın hayatını kontrol etmeye, sınırlar çizmeye çalışır. Doğa Fatih tartışmalarının temelinde bu yatmaktadır. Örnek olarak; Doğa diş hekimliği stajı yapacakken, sadece kadın hastaların gelmesi için hastane yöneticileri ile iletişime geçmiştir.

Mustafa Ünal, anlama güçlüğü vardır. Dizide bu durumun altı çokça çizilmektedir.  Mustafa da aile şirketinde çalışmaktadır. Fatih’e verilenler gibi önem arz eden işler yerine daha basit işler verilmektedir. Gastronomi hakkında pek çok bilgiye sahiptir. Fakat aşçılık, mutfak kadınla ilişkilendirildiğinden ötürü; Mustafa’ya aşçı olma fırsatı verilmemiştir. Sönmez Arslan ile yollarının kesişmesi hayallerinin gerçekleşmesinin önünü açmıştır.

Nilay Ünal, eve gelin olarak gelmiştir. Kıskançlık, yalan söyleme, iki yüzlülük özelliklerinden dolayı bölüm içerisindeki olaylar, Nilay yüzünden başlamaktadır. Hamile kalarak, Ünal ailesine ‘erkek’ torun vererek değerinin artacağını düşünmektedir.

Doğa Ünal da ailenin iftihar edilen oğlu Fatih ile evlenerek eve girmiştir. Bu karakteri seküler ailenin, Ünal ailesindeki temsilcisi olarak da düşünebiliriz. Fatih ile tartışmaları genelde seküler ve muhafazakarlık görüşlerinin çatışmasından dolayı meydana gelmektedir.

Alev Arslan, kendi işini kurmuş başarılı bir organizatördür. Abdullah Ünal ve Alev arasında duygusal bir bağ oluşmaktadır. Bu bağ gün geçtikçe aşka evrilmektedir. Abdullah’ın evliliği, yaşı, konumundan dolayı aralarındaki ‘yasak aşk ’tır

Kıvılcım Arslan,.Doğa’nın annesidir. Okulda müdürlük yapmaktadır.  Davranışlarında; otorite ve liderliği çoğunlukla hissederiz. Aşk ve muhafazakâr insanlar ile temasları uç fikirlerinin törpülenmesine neden olmaktadır.

Sönmez Arslan, Doğa’nın anneannesidir. Genelde olaylar karşısında ortada durmayı, iki tarafı anlamayı tercih etmektedir.  Geleneksel bir bakış açısına sahiptir. “Elalem ne der?” kaygısını Pembe’den sonra en çok Sönmez karakterinde hissederiz. Sönmez’in de evlilik ve kadınlık hakkında eril söylemlerde bulunduğuna sıkça rastlarız.

TOPLUMSAL CİNSİYET

Muhafazakâr Ünal ailesinde; “kadının yeri evdir”, “kocasının sözünü dinlemelidir”, “kocanın her türlü ihtiyacı giderilmelidir” gibi ifadeler çerçevesinde kadın nesneleştirilmiştir. Kadının varlığı, erkek varlığı sayesinde görünür haldedir bakış açısı vardır. Nursema’nın hat çalışmalarını sergilemesi, eserlerinin beğeni toplaması, Nursema’nın yoğun ısrarları neticesinde kabul edilen örnek olaylar arasındadır. Doğa’nın çalışmak, okula gitmek istemesi; asli görevi olan anneliği tehlikeye attığı görüşü ile eleştirilmektedir.

Seküler Arslan ailesinde ise; Kıvılcım iş hayatında başarılı bir kadındır. Boşanmış, hiçbir erkeğe ihtiyacı olmayan bir kadının; bu toplum yapısında var olabilmesi için, maskülen davranması gerektiğinin altı çizilmektedir. Ağlamaktan, duygularını dışa yansıtmaktan, aşık olmaktan kaçmasının temel sebebi de budur. Dizide Alev maddi sıkıntı yaşamıştır. Bunu fark eden Abdullah, Alev’e kendi yönlendirdiğini belli etmeden işler göndermeye başlayarak  Alev ‘i maddi sıkıntıdan kurtarmıştır. Bu örnekte de görüldüğü üzere bir kadının sorunlarla baş edebilmesi için erkek desteğine ihtiyaç duyduğunun altı çizilmektedir.

TÜRKİYE EKSENİNDEN KIZILCIK ŞERBETİ

Muhafazakârlık veya tutuculuk, geleneksel toplumsal etmenlerin korunmasını destekleyen politik ve toplumsal felsefedir. Seküler, dinden bağımsız, dinî ya da ruhanî olmayan; manastır düzeninin bir parçası olmayan anlamına gelmektedir. Türkiye’de muhafazakâr görüş her zaman var olmuştur. Değişen şey yoğunluk ve çoğunlukla ilgilidir. 2002 yılında muhafazakâr demokrat kimliği ile öne çıkan AK Parti’nin tek başına iktidar olması ile farklı bir boyut kazanmıştır. “Seçkinci elitist zümre ve bur-juvazi eleştirisiyle iktidarını perçinleyen on altı yıllık muhafazakâr demokrat kimliğiyle ön plana çıkan AK Parti iktidarı, zaman içinde muhafazakâr burjuvazinin oluşumuna sebebiyet vermiştir. Bu değişim ve dönüşüm siyasal düşünce alanında toplumsal birtakım paradigmaları ön plana çıkarmıştır.” (Özkan, 2019:1738) “Dünyada ve Türkiye’de yaygın bir fikir akımı olarak karşımıza çıkan ‘muhafazakârlık’, bireylerin özgürce düşünme ve karar almalarına imkân veren ‘demokrasi’ kavramıyla harmanlanarak bu düşünceyi savunan ve önceleyen ‘demokrat’ kavramıyla birleştirilmiştir.” (Özkan,2019: 1738)

Gelinen bu dönemde dördüncü güç olan ‘medya’ gövde gösterilerinin yapıldığı, sadece belli görüşlerin yer aldığı bir mecra haline gelmiştir. Dizinin bu kadar tepki toplamasının sebebi alışılmışın dışına çıkıyor olmasından kaynaklanmaktadır. Konfor alanından çıkmamıza yol açan, toplumsal sorunları gün yüzüne çıkaran dizi; muhafazakâr kesimin tepkilerine neden olmuştur. Kadına şiddet, levirat, ataerki toplumun kanayan yaralarıdır. Bunlar medyada gösterildiği için gerçek hayatta yapılmaya başlanmaz yani örnek teşkil etmez. Gerçek yaşamlarımızda olduğu için; dizilere, filmlere, kitaplara konu olur. Ana akım medyada sürekli karşımıza çıkan basit aşk hikayelerinden ziyade bu tarz; toplumun farklı kesimlerinin temsil edildiği işler görmek birçok izleyiciyi heyecanlandırmıştır. İzleyici olarak; medyanın sahiplikler ve baskın ideolojilerden ziyade çok sesli, herkesin eşit temsil hakkına sahip olduğu  içeriklerin arttırılmsını temenni ediyoruz.

KAYNAKÇA

Özkan, A. (2019). Burjuvazi ve Muhafazakâr Kimliğin Son Dönem Türkiye’sine Yansımaları . OPUS International Journal of Society Researches , 10 (17) , 1735-1751 . DOI: 10.26466/opus.519256