Dansa da adını verdiği üzere başta Küba olmak üzere Latin Amerika ülkelerinde ortaya çıkan Latin dansları; coşkulu ritimleri, gösterişli kostümleri ve yoğun hissiyle zaman geçtikçe tüm dünyaya yayılmıştır. Yerel fakir halk, müzik ve dansı yaşamın zorluklarıyla baş etme yöntemi olarak kullanmıştır. Zamanla tüm dünyayı etkisi altına alan Latin dansları, birbirlerinden de beslenmişlerdir. Yaygınlaştıkça da farklı stiller ortaya çıkmıştır.
Günümüzde Latin dansları çok popülerdir ve düzenlenen dans festivallerinde dünyanın her yerinden gelen dansçılar, workshoplar düzenleyerek dansın popülerliğini artırmaya devam etmektedirler. Bunlara ek olarak, hızla yaygınlaşan dans okullarında da sosyal dans dersleri verilmeye devam etmekte olup, dans geceleri düzenlenerek hem pratik alanı sağlanmakta hem de sosyallik kazandırılmaktadır.
Latin Dansları Kökeni
Latin danslarının kökeni 15. yüzyıla kadar dayanmaktadır. Dansın kökeninde de gündelik hayata dair bilgiler vardır ve dans, ritüeller üzerinden şekillenmiştir. Latin dansları da Aztek ve İnka ritüelleri ile şekillenmiştir. Günlük rutin işleri, tarım, avcılık, astronomi gibi faaliyetleri ifade eder.
Avrupalıların, 16. yüzyıl başlarında Güney Amerika’yı sömürgeleştirmeye başlamasıyla yerel dans gelenekleri de bazı değişimlere uğramıştır. En büyük değişiklik olarak grupça dans etmek yerine ikili partnerliğin ortaya çıkması görülebilir.
Latin dansları salon ve sosyal dans olarak ikiye ayrılıyor. Sosyal dans daha serbest stillerle dans edilen kısmıdır. Bu ayrım, 1930 yılında Dünya Dans Sporları Federasyonu’nun Latin danslarını geleneksel balo salonu programına dahil etmesiyle birlikte ortaya çıkmıştır. Köklerini sokakta bulan Latin dansları, salon dansı tarzlarıyla eklemlenerek günümüz gösteri dünyasında çok geniş bir yere sahip.
Latin Dansları Nelerdir?
Salon Dansları:
- Amerikan Rhythm (cha cha, rumba, swing, mambo, bolero)
- Amerikan Smooth (vals, tango, viyana valsi, foxtrot)
- Uluslararası Latin (samba, cha cha, rumba, paso doble, jive)
- Uluslararası Standart (vals, tango, viyana valsi, foxtrot, quickstep)
Sosyal Danslar:
- Arjantin Tango
- Flamenko
- Geleneksel Latin Dansları
- Küba (salsa, son, mambo,cha cha, merenge,conga, bolero, rumba free, lambada, samba)
- Latin Klüp Dansları (salsa, merenge, cha cha, cumbia, bachata)
Bachata
Dominik kökenli bir dans olan Bachata, yerel fakir halkın dışlanmışlığını yansıtır. Zamanla Bachata’nın orta sınıf tarafından benimsenmesiyle popülaritesi artmıştır. Günümüzde ise en çok bilinen ve dans edilen bir branştır. Romantik bir dans olan Bachata, dans etmesi kadar izlemesi de bir o kadar keyifli olan bir danstır. ‘Acılı aşk şarkısı’ anlamına gelen Bachata’nın yükselişe geçmesindeki en büyük etmen önce müziğinin bir tür olarak yaygınlaşması olmuştur.
1962 yılında ilk Bachata şarkısı ‘Brorracho de Amor’, José Manuel Calderón tarafından kaydedildi. Bachata müziği, Dominik seçkinleri tarafından aşağı görülüp, suçla ilişkilendirilmiştir.
Bu sebeple de yayınlanmasının önüne geçilmiştir. 1970’lerde bu durum devam edip ve müziğin performe edilmesi de yasaklanınca; yerel halk daha çok bar ve genelevlerde, fakir mahallelerde gösteri yapmak durumunda kalmıştır.
1980’ler ve sonrasında Bachata müziği modernleştirilerek daha popüler hale gelmeye başlamıştır.
2000’ler itibarıyla Bachata müziği, Batı müziğiyle harmanlanmaya başlandı. Antony Romeo Santos, Bachata müziğini modernleştirmede baş isimlerden biridir. Böylece Bachata dansı da evrenselliği yakalama konusunda kendisine fırsat bulmuştur.
Dört vuruşlu olan ve kalça hareketleriyle belirginlik kazandırılan Bachata dansında, müziğinde olduğu gibi zamanla dansta da stil değişiklikleri olmuştur.
Dominician Bachata stilinde daha çok bir kare içinde dans eder gibi adımlar atılır; yana, ileri ve arkaya. Bu dans stili ellili yaşlardaki insanların sosyal dansı olacak şekilde yaratılmıştır.
Geleneksel stilde adımlar yana dört vuruşlu olacak şekilde değiştirilmiştir. Dansın 80’ler ve 90’larda modernleşmeye başlaması ve Batı’ya doğru kayması sebebiyle daha basit hale getirilmiştir.
Modern stilin ise İspanya’da ortaya çıktığı düşünülmekte. Diğer balo salonu danslarından tarzlar eklenip hareketlerin daha abartılı şekilde gösterilmesi söz konusudur.
Sensual Bachata tarzında partnerler daha dairesel hareketler kullanır ve vücut izolasyonu öne çıkar.
Salsa
Müziğini duyduğunda içini kıpır kıpır eden ve kendini dansın kollarına bırakma isteği uyandıran Latin danslarından bir diğeri. Salsa da alt sınıf tarafından icra edilen bir dans türüyken, 70’ler ve 80’ler itibarıyla hızla gelişmeye ve dünyaya yayılmaya başlamıştır. Salsa dansının köken olarak nerede çıktığı konusunda tartışmalar olsa da ilk olarak Küba’da ortaya çıktığı varsayılmaktadır.
Partnerli bir dans olan Salsa, aynı zamanda serbest stiller de içerir. ‘Shine’ diye anılan, partnerinden ayrı olacak şekilde serbest figürlerin yapıldığı kısım da vardır. ‘Shine’da el ayak kombinasyonları çok önemlidir ve müziğin ritmine göre dansçıların içlerinden geldiği gibi dans ettiği kısımdır.
Bu sebeple de Salsa denildiğinde tek bir stilden bahsetmek mümkün değildir. Stillerin birbirlerine benzerliği bulunsa da kültür farklılıklarından etkilenmişlerdir ve şu an beş Salsa stili vardır: Los Angeles, New York, Küba, Miami ve Rueda Stili.
Mambo
Mambo da müziğiyle birlikte yaygınlaşmaya başlamıştır. 1930’lu yıllarda Küba’da ortaya çıkıp zamanla yayılmış ve özellikle Meksika etkisiyle gelişmiştir. Duyguların aktarımının yoğun tempoyla gerçekleştirildiği; serbest ritimli, kalça ve bel hareketlerinin belirgin olduğu bir danstır.
Rumba
Rumba’nın 16. yüzyılda Afrikalı köleler tarafından Küba’ya taşındığı bilinir. Sömürgecilere danslarını sergileyerek aşağılanan kültürlerine yeni bir konum kazandıran Kübalılar, bu dansta aşkı anlatırlar. Erkeğin kovaladığı, kadının kaçtığı ve boyun eğmediği bir hikâye anlatısı vardır dansta. Dans finalinde ise kadın, erkeğe teslim olur, böylece aşkın gücü temsil edilmiş olur.
Dört vuruşlu ve yavaş bir danstır. Kalça hareketleri belirgindir bu yüzden de teknik isteyen bir danstır.
Cha Cha Cha
Küba kökenli bir dans olan Cha Cha Cha, Latin dansları arasında popüler danslardan biridir. Adını dans ederken çıkan topuk sesinden aldığı söylenir.
Rumba ve Mambo hareketlerinden ritimler içerir. Fakat temel farkını yine ritimden alır. Cha Cha Cha da dört vuruşlu bir dansken son ritim ikiye bölünerek, ritim akışında değişiklik yapılmıştır. Bu sayede daha dinamik bir yapı elde etmiştir.
Cha Cha Cha müziğini ilk kez ortaya koyan kişi, 1953’te besteci ve viyolonist Enrique Jorrin olmuştur.
Tango
Tango dansını daha çok salon (ballroom) dans olarak izleriz. Hitap ettiği kesim ve gösterdiği izlenim dansın üst sınıfa gönderme yaptığını düşündürse de çıkış noktası hiç öyle değildir.
Tango’nun hikayesi Arjantin’de başlar. 1800’lü yıllarda dönemin zorlu şartlarından kaçmak için Avrupa’dan Buenos Aires’e göç eden işçi sınıfından insanlar, geldikleri yerde de sıkıntı yaşamaya devam etmişlerdir. Tango müziğini ortaya çıkaran göçmen işçiler; yaşadıkları zorlukları, kültürlerini, hayallerini, hayal kırıklıklarını müziğe aktarmışlardır.
Göç nüfusunun çok büyük bir kesimini erkekler oluşturmuştur. Bu durum da göçmenlerin geldikleri yerde erkek nüfusunu yükseltmiştir. Kadın nüfusunun azlığı genelevlere olan ilgiyi artırıp bu sektörü hızlı bir gelişime sokmuştur. Tango müzik grupları genelevlerde sırada bekleyenleri eğlendirme amacıyla çalıştırılmışlardır. Alt ve üst sınıfın bir araya geldiği genelevlerde böylece bu müzik ve sonrasında dans türü, yayılım göstermiştir.
Bir diğer hikâyede ise Tango’nun, kovboylar ve kadın barmenler arasında başladığı söylenmekte.
Başlarda alt sınıfa ait olduğundan dolayı üst sınıf tarafından uygun görülmeyen Tango, dansçıların ve müzisyenlerin Avrupa’ya seyahatleriyle birlikte ilgi görmeye başlamıştır. Avrupalılar dansı başta hoş karşılamayınca stilde değişiklikler yaparak salon dansına entegre etmişlerdir. Özellikle, müzisyen Carlos Gardel, 1917 yılında, Tango müziğini smokin giyerek söylemeye başlayınca üst kesimle daha çok yaklaştırmıştır.
İlk olarak Paris’te hızlı bir yayılım gösteren Tango, akabinde Avrupa ve Amerika’ya da yayılmıştır. Gittiği yerin kültürüne göre de şekillenen Tango, farklı stiller kazanmıştır: Arjantin tangosu başta olmak üzere; Fransız tangosu, Amerikan tangosu, Türk tangosu gibi.
Tutkulu bir dans türü olan Tango; dansıyla izleyenleri, müziğiyle dinleyenleri etkisine altına almaya devam ediyor.
Jive
Afro-Amerikan kökenli bir dans türü olan Jive, 1940’lı yıllarda ortaya çıkmıştır. Enerjisinin yüksek olduğu, hızlı tempoya sahip bir danstır.
Samba
Samba, Brezilya’nın resmi dansıdır. 19. yüzyılda Rio’da kölelerin Afrika’dan Brezilya’ya getirilmesiyle ortaya çıkmıştır. Rio Karnavalında görkemli gösteriler ve kostümlerle izlediğimiz dans, bu sayede tüm dünyaya yayılma imkânı bulmuştur. Uluslararası versiyonu eşliyken, Rio Karnavalındaki gösterilerde bireysel olarak icra edilir.
Samba: Brazilian
Samba: Uluslararası
Kaynakça:
- http://www.tdsf.gov.tr/images/doc/2015-2016-SSD-SALSA-EL-KITABI.pdf
- http://www.ankaraakademisanat.com/latin-danslari
- https://dansakademi.com.tr/latin-dansi/latin-danslari-nasil-ortaya-cikmistir
- https://onedio.com/haber/salsa-rumba-ca-ca-en-az-kendileri-kadar-ortaya-cikis-hikayeleri-de-
renkli-olan-10-esli-dans-844152 - http://megep.meb.gov.tr/mte_program_modul/moduller_pdf/Latin%20Danslar%C4%B1.pdf
- http://www.agondans.com/calismalar/latin-danslari/#cha-cha-cha
- http://www.postseyyah.com/salsa-kural-tanimayan-dans-2/
- https://listelist.com/rumba-nedir-nasil-yapilir/
- https://www.tangodans.com/bilgi/tangonun-tarihcesi
- https://www.gazeteduvar.com.tr/hayat/2017/04/16/tangonun-sira-disi-tarihi
- https://www.iasorecords.com/music/history-of-bachata-the-guitar-
music-of-the-dominican-republic - http://onedanceturkey.com/bachata-dansi-hakkinda-bilmeniz-temel-bilgiler/
Yorumunuzu Yayınlayın