Sürekli değişen tüketim alışkanlıkları, medya dünyasında da büyük değişikliklere yol açmıştır. Boş zaman kavramının önemi arttıkça, bireylerin vakit geçirme pratikleri ve medyayla etkileşimleri de evrilmiştir. Bu evrim, izleyici tercihlerini değiştirmiş ve yeni izleme alanlarını doğurmuştur. Geri bildirim süresinin kısa olduğu ve iletişimin çift yönlü olduğu platformlar daha çok tercih edilmeye başlanmıştır. İçerik üreticileri ile anında ve karşılıklı etkileşime girebilme imkanı sunan Kick ve Twitch gibi platformlar, özellikle dijital oyun alanına ilgi duyan izleyiciler arasında popüler hale gelmiştir.
Canlı Yayın ve Platformlar
Canlı yayın teknolojisi, her dönemde yenilikçi bir adım olarak görülmüştür. İlk ele alınacak platform, Twitch’tir. Twitch’te kullanıcılar aktif şekilde oyun oynayabildiği gibi başkalarının performanslarını da izleyebilmektedirler. Ayrıca “Just Chatting” gibi başlıklar altında farklı konularda yayınlar yapılabilmekte, izleyiciler yayıncılara abone olup bağışta bulunabilmekte ve sohbet akışında diğer izleyicilerle veya içerik üreticisiyle iletişim kurabilmektedirler.
Twitch’in Türkiye’de engellenmesi sonrası birçok yayıncı Kick platformuna geçiş yapmıştır. Kick, Twitch ile benzer özellikler sunmakta, hatta maddi açıdan daha fazla getiri sağladığı için yayıncılar tarafından daha çok tercih edilmektedir.
Topluluk Yönetimi ve Moderasyon Stratejileri
Her sosyal mecra gibi, Twitch ve Kick platformlarında da içerik üreticilerinin yönetmesi gereken büyük kitleler bulunmaktadır. Bu kitlelerin büyüklüğü ve kontrol edilebilirliği, içerik üreticileri için önemli bir sorumluluk yaratmaktadır. Yayıncıların topluluk yönetimi stratejileri, başarılı olup olmadıklarına göre tartışma konusu olmuştur. Bu çalışmada, Kick ve Twitch platformlarında aktif olarak yayın yapan 11 yayıncı ile yarı yapılandırılmış görüşmeler yapılmış ve bu görüşmelerden elde edilen veriler tematik analiz yöntemiyle incelenmiştir. Araştırma sonucunda belirlenen temalar şunlardır:
Yayıncılık Öncesi Kitle Yönetim Deneyimleri
Yayıncılara, yayıncılık öncesi kitle yönetim deneyimleri soruldu. %36’sı daha önce kitlelere hitap ettiğini, %27’si küçük grupları yönettiğini, %36’sı ise hiç tecrübesi olmadığını belirtti. Deneyim sahibi olanların çoğu medya ile ilgili alanlarda deneyim sahibiydi. Yayıncılıkla beraber kitle yönetimine başlayanlar, genellikle diğer yayıncıları izleyerek veya dijital oyunlarla ilgilenerek bu sürece adım attıklarını söylediler.
Canlı Yayında Kitle Yönetimi ve Zorlukları
Canlı yayında kitle yönetimi yapan yayıncılar, izleyiciler arasında denge sağlama, izleyiciyi aktif tutma gibi zorluklarla karşılaştıklarını belirtti. Yayıncılar, izleyiciyi çekmek için sürekli yeni içerikler üretmek zorunda hissettiklerini ifade ettiler. Ayrıca bireysel olarak da zorbalık gibi sorunlarla başa çıkmak zorunda kaldıklarını söylediler. Yayıncılar, bu sorunlara farklı yaklaşımlarla çözüm bulmaya çalıştıklarını belirttiler.
Önemli Etik Kurallar
Canlı yayın platformlarında etik kuralların değişime uğradığı belirtildi. Yayıncılar, izleyicilerinin olumlu bir deneyim yaşaması için etik kurallara dikkat ettiklerini ve bu kuralların platformlara veya içerik üreticilere göre değişebildiğini ifade ettiler.
Etkileşim ve Katılımı Teşvik
Yayıncılar, izleyicilerin etkileşimde bulunmasını sağlamak için farklı yöntemler kullandıklarını belirttiler. Kimi izleyicilerine sorular sorarak, kimi çekilişler yaparak, kimi ise tartışma yaratacak konular açarak etkileşimi teşvik ettiğini ifade etti. Ödüllendirme sistemi kullananlar, VIP rozetler, hediye ve kodlar vererek etkileşimi artırmaya çalıştılar.
Topluluk Yönetiminde Başarılı Olabilmek
Yayıncılar, topluluk yönetiminde başarılı olmanın samimiyet, eleştiri kaldırabilir olma, iyi iletişim gibi faktörlere bağlı olduğunu belirttiler. Samimiyetin izleyici üzerinde büyük etkisi olduğunu vurguladılar. K9, teknoloji ve medya ile destekleyici içerikler üretmenin önemini vurguladı. K10, içerik, davranış ve izleyici ilişkisini vurguladı.
Farklı Perspektiflerin Temsili
Yayıncılar, farklı perspektiflerin temsiline önem verdiklerini belirttiler. K9, bütüncül ve çoğulcu bir anlayışla farklı perspektifleri temsil etmeye çalıştığını vurguladı. K11, belirli bir ideolojiyi temsil etmediğini ve farklı futbol takımlarını savunduğunu ifade etti. K8, izleyicisinin bakış açısını dikkate aldığını belirtti.
Geri Bildirim Süreci
Yayıncılar, geri bildirim süreçlerinde izleyicilerle etkileşimin önemli olduğunu belirttiler. %54’ü geri bildirimleri canlı yayındaki sohbetten aldıklarını söyledi. Yayıncılar, izleyicilerden gelen geri bildirimleri dikkate alarak yayınlarını geliştirmeye çalıştıklarını belirttiler. K9, izleyici kitlesini “haters” ve “lovers” olarak ayırdığını ve geri bildirim sürecinde bu ayrımı göz önünde bulundurduğunu ifade etti.
Sonuç
Online yayıncılık platformları Twitch ve Kick, geleneksel yayıncılığa alternatif olarak yayıncılar ve izleyici kitlelerinin oluşumunu sağlamıştır. Bu kitleler yayıncının niteliklerine göre farklılık göstermektedir. Yayıncılar, kitleleri için içerik üretir, onlarla anında etkileşim kurar ve bu süreçte kitleyi yönetmekte zorlanabilirler.
Araştırmada, 20-33 yaş aralığında, farklı büyüklükte kitlelere hitap eden 11 yayıncıyla görüşülmüş ve topluluk yönetimi pratikleri incelenmiştir. Katılımcılara daha önce kitleye hitap edip etmedikleri sorulmuş, %36’sının daha önce deneyimi olduğu ve bu kişilerin genellikle kitleye hitap etmekte zorlandıkları görülmüştür. Bu durum, deneyimin topluluk yönetimindeki zorlukların derecesini etkilediğini göstermektedir.
Etik kurallar (saygılı olmak, hakaret etmemek, zorbalık yapmamak ve taciz içerikli mesaj atmamak) topluluk düzeninin sağlanmasında önemlidir. Yayıncılar, izleyiciyle etkileşim için çeşitli yöntemler (rp yapmak, samimi olmak, özgün içerik üretmek) kullanır. İzlenen yayınlar ve katılımcılarla yapılan görüşmeler bu yöntemlerin etkinliğini doğrulamıştır.
Geri bildirim süreci, yeni medyada büyük önem taşır ve Twitch ve Kick platformlarında bu süreç genellikle canlı sohbet üzerinden anlık olarak gerçekleşir. Teknik sorunlar izleyicilerden gelen mesajlarla hızla çözülebilir. Ayrıca Discord gibi platformlar da geri bildirim sürecinde etkin olarak kullanılır.
Sonuç olarak, yayıncılık kitle yönetimini de beraberinde getirir ve yayıncılar çeşitli stratejiler uygular. Bu stratejilerin başarıya ulaşma derecesi tartışmalıdır. Katılımcıların verdikleri cevaplar genel olarak uygulamalarıyla tutarlıdır. Yeni platformlar ve buradan doğan iş imkânları, yeni medya düzeni açısından araştırılmaya değerdir.
Bu araştırma “Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri II” dersi kapsamında yapılmış olup özetlenmiştir.
İlgiyle okudum. Teşekkür ederim 👍🙂